CESARSTWO
RZYMSKIE
Cesarstwo oficjalnie
przyjęło się dzielić na dwa okresy: pryncypat (od 27 roku p.n.e. do schyłku III
wieku n.e.) i dominat (od IV do 476 roku n.e.).
Pierwszy ustrój
ukształtowany został przez Oktawiana Augusta, bratanka Cezara. Zbudował on
specyficzny ustrój polityczny, w którym to cesarz skupił pełnię władzy, przy
pozorach zachowania instytucji republikańskich. Miało to przede wszystkim na
celu uniknięcie pozorów powrotu do „znienawidzonej” monarchii. Oktawian August
powiększył posiadłości państwa o Recję i Noricum (15 rok p.n.e.). Po jego
śmierci cesarze rzymscy opierali swą władzę na wojsku i pretorianach (którzy
często wybierali i obalali władców). W I n.e. Rzym zajął część Brytanii, w II
wieku – Dację i Arabię.
W czasie pryncypatu w
państwie rzymskim rządziły cztery wielkie dynastie: Julijsko-klaudyjska,
Flawijska, Antoninów i Sewerów (syryjska), a dominatu 3 mniejsze:
Konstantyńska, Walentyniańska i Teodozjańska.
Po zwycięstwie Oktawian
stał się jedynym imperatorem. W roku 29 p.n.e. wprowadził nowy cenzus
polityczny, na mocy którego w senacie zasiadali wyłącznie jego stronnicy; on
sam stał się princeps senatus. 16 stycznia 27 roku p.n.e. senat rzymski
przyznał mu na wniosek Plankusa tytuł Augusta. W ten sposób Oktawian stał się
pierwszym cesarzem rzymskim, jakkolwiek przy zachowaniu wszelkich pozorów
ciągłości ustroju republikańskiego (np. sprawował wielokrotnie urząd konsula (w
latach 31-23 p.n.e.). Używał oficjalnej tytulatury Imperator Caesar Divi filius
Augustus. August sprawował pełnię władzy, skupiając w swych rękach kilka
różnych urzędów oraz rozmaite kompetencje nadzwyczajne, nadane dożywotnio przez
senat. Jego rządy były rodzajem dyktatury wojskowej pod pozorem utrzymania republiki.
Obdarzony władzą przez senat i wojsko, mógł prezentować się jako elekt
społeczeństwa rzymskiego.
Oktawian podzielił
prowincje na senatorskie i cesarskie:
senatorskie: prowincje wewnętrzne,
zespolone z Rzymem – np. Azja i Afryka, nie stacjonowało w nich wojsko (tylko
jeden legion w Afryce), zarządzane były przez prokonsulów i propretorów
cesarskie: niedawno zdobyte (np. Galia)
wymagające stałej armii, zarządzane przez legati pro praetore – legatów oraz
prokuratorów (w mniejszych prowincjach).
Ściągał jednak podatki
także z prowincji cesarskich. Od roku 23 p.n.e. miał władzę wojskową nad
wszystkimi prowincjami i całą armią (imperium proconsulare).
Koloseum-było symbolem
potęgi cezarów Rzymu.
W 213 roku n.e.
obywatelstwo rzymskie otrzymali wszyscy wolni mieszkańcy imperium. Władcy
propagowali kult osoby cesarza, w Rzymie rozwijały się religie wschodnie,
również chrześcijaństwo.
Po śmierci ostatniego
członka dynastii Sewerów w 235 roku n.e. rozpoczął się okres uzurpacji, wojen
domowych i chaosu wewnętrznego. Państwo przeżywało kryzys gospodarczy, a
ponadto wzrosło zagrożenie ze strony plemion barbarzyńskich. Lekarstwem na tą
sytuację było wprowadzenie nowego ustroju, dominatu.
Cesarze: Dioklecjan i
Konstantyn I Wielki przeprowadzili reformy ustrojowe, w wyniku czego państwo
stało się monarchią absolutną (dominat). W 313 roku n.e. Konstantyn Wielki
przyznał chrześcijanom wolność wyznania i równouprawnienie z religią oficjalną.
W 395 roku n.e. (po śmierci Teodozjusza I) nastąpił podział państwa na Cesarstwo
Wschodnie (ze stolicą w Konstantynopolu) i Cesarstwo Zachodnie (ze stolicą w
Rzymie).
Dominat zrywał całkowicie
z pozorami republiki, przekazując pełnię władzy cesarzowi. Za ojca tej formy
rządów uznaje się Dioklecjana, chociaż proces przemian zapoczątkowany został
już w połowie III wieku n.e. Reformy zaprowadzone w państwie pozwoliły mu trwać
nieprzerwanie aż do końca V wieku n.e., kiedy to atakowane ze wszystkich stron
i podzielone państwo rzymskie musiało ulec.
Upadek państwa datuje się
na 476 rok n.e., co jest związane ze zdobyciem Rzymu przez Odoakra oraz
obaleniem rządów ostatniego cesarza Cesarstwa Zachodnio-rzymskiego, Romulusa
Augustulusa.
1.Czym było Koloseum?
2.Co doprowadziło do
upadku Cesarstwa Rzymskiego?
3.Czym był pryncypat i
dominat?
Pracę przygotował Jakub B.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz